1
00:00:07,210 --> 00:00:11,650
EASIT: Κατάρτιση στην Εύκολη Πρόσβαση
για Κοινωνική Ένταξη.

2
00:00:12,557 --> 00:00:17,914
1ο κεφάλαιο: Πρόσβαση στα μέσα.
4η ενότητα: Τι σημαίνει πρόσβαση στα μέσα.

3
00:00:17,998 --> 00:00:21,003
Διάλεξη: Κατανοώντας
το οπτικοακουστικό κείμενο.

4
00:00:21,087 --> 00:00:24,701
Είμαι η Άννα Ματαμάλα απ' το Αυτόνομο
Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης

5
00:00:24,787 --> 00:00:29,271
και θα εξηγήσω τις έννοιες
του οπτικοακουστικού κειμένου

6
00:00:29,355 --> 00:00:31,662
και της πολυτροπικότητας.

7
00:00:32,365 --> 00:00:38,239
Μιλώντας για κείμενο, σκεφτόμαστε κυρίως
το γραπτό κείμενο, π.χ.: άρθρο, έκθεση.

8
00:00:38,927 --> 00:00:43,029
Όμως ένα κείμενο δεν είναι μόνο γραπτό.

9
00:00:43,684 --> 00:00:49,677
Υπάρχει επίσης το ακουστικό,
οπτικοακουστικό και πολυτροπικό κείμενο.

10
00:00:51,087 --> 00:00:54,185
Ας εστιάσουμε στο οπτικοακουστικό κείμενο,

11
00:00:54,269 --> 00:00:57,676
που είναι κομμάτι μελέτης
οπτικοακουστικής μετάφρασης.

12
00:00:58,633 --> 00:01:04,491
Το οπτικοακουστικό κείμενο αποτελείται
από ηχητικά και οπτικά στοιχεία.

13
00:01:04,575 --> 00:01:10,575
Αυτά τα στοιχεία
είτε περιέχουν γλωσσικά στοιχεία είτε όχι.

14
00:01:12,106 --> 00:01:17,524
Τα μη γλωσσικά στοιχεία ήχου είναι:
η μουσική, τα ηχητικά εφέ, τα ειδικά εφέ

15
00:01:17,608 --> 00:01:23,031
και οι παραγλωσσικοί ήχοι, όπως:
το φτέρνισμα, το κλάμα, ο βήχας κλπ.

16
00:01:23,115 --> 00:01:25,734
Αλλά ακόμα και η σιωπή
μπορεί να δώσει νόημα.

17
00:01:26,218 --> 00:01:31,972
Οι ήχοι είτε αποτελούν μέρος της πλοκής
και λέγονται διηγηματικοί ήχοι

18
00:01:32,056 --> 00:01:36,185
είτε προστίθενται μετέπειτα,
κατά τη διαδικασία της επεξεργασίας.

19
00:01:36,750 --> 00:01:39,148
Αυτοί είναι οι μη-διηγηματικοί ήχοι.

20
00:01:39,649 --> 00:01:42,570
Έστω ότι κάποιος παίζει πιάνο
σε μια ταινία.

21
00:01:42,654 --> 00:01:48,372
Η μουσική είναι μέρος της πλοκής
και οι πρωταγωνιστές την ακούνε.

22
00:01:48,943 --> 00:01:51,007
Αυτός ο ήχος είναι διηγηματικός.

23
00:01:51,091 --> 00:01:55,275
Τώρα σκεφτείτε μια σκηνή
όπου η μουσική του πιάνου είναι εμβόλιμη.

24
00:01:55,359 --> 00:02:01,231
Οι πρωταγωνιστές δεν την ακούνε,
καθώς προστέθηκε κατά την επεξεργασία.

25
00:02:01,315 --> 00:02:03,538
Αυτός ο ήχος είναι μη-διηγηματικός.

26
00:02:04,487 --> 00:02:09,020
Στον τομέα των στοιχείων ήχου
γλωσσικής φύσεως, έχουμε: μονολόγους,

27
00:02:09,825 --> 00:02:12,943
αφηγήσεις, διαλόγους και στίχους.

28
00:02:13,027 --> 00:02:17,607
Αυτά τα γλωσσικά στοιχεία μπορούν να
είναι στην κύρια γλώσσα

29
00:02:17,691 --> 00:02:21,513
ή σε διαφορετική απ' αυτήν
του οπτικοακουστικού κειμένου.

30
00:02:22,371 --> 00:02:25,840
Μεταξύ των οπτικών
και μη γλωσσικών στοιχείων,

31
00:02:25,924 --> 00:02:31,063
έχουμε εικόνες όλων των μορφών, όπως:
φωτογραφία, φως, κοστούμια κλπ.

32
00:02:31,642 --> 00:02:35,422
και οπτικά στοιχεία
που σχετίζονται με κείμενο στην οθόνη.

33
00:02:35,506 --> 00:02:39,530
Παραδείγματος χάριν: το χρώμα, το φόντο
και το μέγεθος του υπότιτλου.

34
00:02:40,632 --> 00:02:44,361
Τέλος, τα οπτικά στοιχεία γλωσσικής φύσεως

35
00:02:44,445 --> 00:02:49,625
περιλαμβάνουν διάφορα είδη κειμένου,
όπως: λογότυπα, τίτλους τέλους, λεζάντες,

36
00:02:49,709 --> 00:02:51,769
γραφήματα, χάρτες, υπότιτλους κλπ.

37
00:02:52,435 --> 00:02:55,907
Όπως επίσης και γραπτές πληροφορίες
που είναι μέρος της πλοκής:

38
00:02:55,991 --> 00:03:01,023
μια πινακίδα στην είσοδο μιας πόλης
και ένα μέιλ σε οθόνη υπολογιστή.

39
00:03:01,107 --> 00:03:06,202
Φυσικά, αυτά τα οπτικά στοιχεία μπορούν
να είναι διηγηματικά ή μη-διηγηματικά.

40
00:03:06,286 --> 00:03:11,312
Δηλαδή μπορούν να είναι μέρος της ιστορίας
ή να προστεθούν σε μετέπειτα φάση.

41
00:03:12,231 --> 00:03:17,546
Η κατανομή των ηχητικών, οπτικών,
γλωσσικών και μη γλωσσικών στοιχείων

42
00:03:17,630 --> 00:03:19,809
έχει υποστεί αλλαγές ανά τα χρόνια.

43
00:03:20,310 --> 00:03:23,963
Γνήσια παραδείγματα,
όπως οι μοντέρνες ταινίες του Hollywood,

44
00:03:24,047 --> 00:03:26,370
περιλαμβάνουν στοιχεία από όλα τα είδη.

45
00:03:26,454 --> 00:03:30,584
Ενώ τα μη γνήσια παραδείγματα
ίσως παραλείπουν κάποια στοιχεία.

46
00:03:30,668 --> 00:03:33,503
Για παράδειγμα,
μια βωβή ταινία με μεσότιτλους.

47
00:03:34,536 --> 00:03:38,481
Τα ηχητικά και οπτικά στοιχεία
μπορούν να σχετίζονται διαφορετικά.

48
00:03:39,130 --> 00:03:44,349
Μια ηχητική πληροφορία μπορεί
να συμφωνεί με την οπτική

49
00:03:44,433 --> 00:03:48,446
ή αντιθέτως να αντικρούεται.

50
00:03:48,530 --> 00:03:54,144
Αν σας ενδιαφέρει αυτό το θέμα,
δείτε τα άρθρα του Πάτρικ Ζαμπαλμπεασκόα.

51
00:03:54,879 --> 00:03:58,986
Αν είστε επαγγελματίες
και ασχολείστε με οπτικοακουστικά κείμενα

52
00:03:59,070 --> 00:04:02,930
ή αν είστε ερευνητές
και θέλετε να τα αναλύσετε

53
00:04:03,922 --> 00:04:06,669
υπάρχουν κάποια ερωτήματα προς απάντηση.

54
00:04:06,753 --> 00:04:11,865
Ποιος και πότε δημιούργησε
το οπτικοακουστικό κείμενο; Γιατί;

55
00:04:11,949 --> 00:04:17,118
Για ποιον δημιουργήθηκε; Ποιο είδος
οπτικοακουστικού κειμένου δημιούργησε;

56
00:04:17,202 --> 00:04:20,385
Πού και πώς οι θεατές
απολάμβαναν αυτό το κείμενο;

57
00:04:20,469 --> 00:04:25,461
Είναι στο τελικό στάδιο
ή έχει περιθώρια εξέλιξης;

58
00:04:26,164 --> 00:04:32,006
Απαντώντας σε αυτά τα ερωτήματα,
θα κατανοήσετε καλύτερα την έννοιά του.

59
00:04:32,090 --> 00:04:35,470
Εφόσον θέλετε να το μεταφράσετε
ή να γίνει ευνόητο.

60
00:04:36,095 --> 00:04:41,425
Ομοίως, πολλές απαντήσεις
απ' τα προηγούμενα ερωτήματα

61
00:04:41,509 --> 00:04:44,115
βοηθούν στη δημιουργία
και στην ανάλυσή του.

62
00:04:45,068 --> 00:04:48,238
Έχουμε ήδη εστιάσει πολύ
στο οπτικοακουστικό κείμενο.

63
00:04:48,322 --> 00:04:52,532
Όμως υπάρχει και ένα άλλο γνώριμο κείμενο,
το πολυτροπικό.

64
00:04:53,192 --> 00:04:56,156
Το πολυτροπικό κείμενο
μπορεί να κατανοηθεί

65
00:04:56,240 --> 00:05:00,443
ως ένα κείμενο που συνδυάζει
πάνω από έναν τρόπο σε μια συνθήκη.

66
00:05:01,067 --> 00:05:06,683
Ένα οπτικοακουστικό κείμενο θα μπορούσε
να θεωρηθεί είδος πολυτροπικού κειμένου.

67
00:05:06,767 --> 00:05:08,886
Αλλά ας δώσουμε κάποιο παράδειγμα.

68
00:05:08,970 --> 00:05:14,800
Ένα γραπτό κείμενο συνδυασμένο με εικόνες
θεωρείται πολυτροπικό κείμενο.

69
00:05:14,884 --> 00:05:18,596
Αν τώρα εξετάσουμε περεταίρω
το παράδειγμα μας

70
00:05:18,680 --> 00:05:23,270
και σιγουρευτούμε ότι οι εικόνες
περιέχουν άλλο γραπτό κείμενο

71
00:05:23,770 --> 00:05:27,908
και εκείνο το γραπτό κείμενο
αντιστοιχεί επίσης σε ηχητικό υλικό.

72
00:05:27,992 --> 00:05:32,986
Τότε έχουμε πολυτροπικό κείμενο,
καθώς διάφοροι τρόποι αλληλοεπιδρούν.

73
00:05:33,070 --> 00:05:38,729
Τα πολυτροπικά κείμενα είναι πολύ χρήσιμα
στη μεταφορά εννοιών με διάφορους τρόπους,

74
00:05:38,813 --> 00:05:42,473
εξασφαλίζοντας πρόσβαση
σε μεγαλύτερο εύρος χρήσεων.

75
00:05:42,959 --> 00:05:47,928
Εντούτοις, να θυμάστε ότι ένα κείμενο
δεν είναι μόνο ένα εκτυπωμένο έγγραφο

76
00:05:48,012 --> 00:05:50,512
ή ένα ψηφιακό αρχείο γεμάτο λέξεις.

77
00:05:50,596 --> 00:05:55,140
Το κείμενο πια έχει ξεφύγει από
τα όρια της έννοιας του γραπτού κειμένου.

78
00:05:56,062 --> 00:05:59,089
Αυτή η διάλεξη παρουσιάστηκε
από την Άννα Ματαμάλα

79
00:05:59,173 --> 00:06:01,370
απ' το Αυτόνομο Πανεπιστήμιο
της Βαρκελώνης.

80
00:06:01,454 --> 00:06:04,909
Μπορείτε να επικοινωνήσετε στο μέιλ:
anna.matamala@uab.cat.

81
00:06:06,112 --> 00:06:11,444
Εικόνες.
Πηγή: pixabay.com, pexels.com.

82
00:06:11,528 --> 00:06:15,167
Άδεια: Pixabay License, Pexels License.

83
00:06:16,706 --> 00:06:20,413
Το έργο EASIT έχει χρηματοδοτηθεί
από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

84
00:06:20,497 --> 00:06:24,765
μέσω προγράμματος Στρατηγικής Σύμπραξης
για την Ανώτατη Εκπαίδευση Erasmus+,

85
00:06:24,849 --> 00:06:30,833
με συμφωνία επιχορήγησης:
2018-1-ES01-KA203-05275.

86
00:06:32,389 --> 00:06:35,519
Η υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
γι' αυτή την δημοσίευση,

87
00:06:35,603 --> 00:06:38,077
δεν σημαίνει ότι εγκρίνει το περιεχόμενο.

88
00:06:38,161 --> 00:06:40,830
Αυτό εκφράζει απόψεις των συντελεστών

89
00:06:40,914 --> 00:06:46,623
και η Επιτροπή δεν φέρει ευθύνη
για τις πληροφορίες που περιέχει.

90
00:06:47,506 --> 00:06:53,370
Κατέχεται η άδεια: Creative Commons
Attribution ShareAlike 4.0 International.

91
00:06:54,481 --> 00:06:59,077
Οι συνεργάτες του EASIT είναι:
το Αυτόνομο Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης,

92
00:06:59,161 --> 00:07:03,350
το Πανεπιστήμιο της Τεργέστης
και του Βίγκο,

93
00:07:03,434 --> 00:07:07,237
το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης
και του Μονάχου,

94
00:07:07,329 --> 00:07:11,517
ο Σύνδεσμος Δυσλεξίας Νορβηγίας,
η Ραδιοτηλεόραση και το RISA Σλοβενίας.

95
00:07:18,981 --> 00:07:22,352
EASIT: Κατάρτιση στην Εύκολη Πρόσβαση
για Κοινωνική Ένταξη.

96
00:07:22,436 --> 00:07:25,001
Υποτιτλισμός: Ιωάννης Στεφανάκης