1
00:00:00,480 --> 00:00:02,680
(GŁOS) To wideo ADLAB PRO.

2
00:00:02,840 --> 00:00:05,880
ADLAB PRO
to projekt z funduszy UE.

3
00:00:06,040 --> 00:00:09,960
Wideo udostępniono
na licencji Creative Commons.

4
00:00:10,120 --> 00:00:14,160
Jestem Aline Remael
z Uniwersytetu w Antwerpii.

5
00:00:14,320 --> 00:00:16,480
W tym wideo ADLAB PRO

6
00:00:16,640 --> 00:00:21,640
opiszę główne cechy
tekstów audiowizualnych.

7
00:00:21,800 --> 00:00:28,120
Seckja 1, teksty audiowizualne,
moduł 1, wstęp do audiodeskrypcji.

8
00:00:29,200 --> 00:00:33,400
Intuicyjnie

 wiemy,
czym są teksty audiowizualne.

9
00:00:33,560 --> 00:00:38,000
Każdy ogląda filmy,
dokumenty, seriale, talk showy

10
00:00:38,160 --> 00:00:43,200
i inne podobne produkcje w kinie,
telewizji czy Internecie.

11
00:00:43,360 --> 00:00:48,800
Teksty audiowizualne, zwane też
produkcjami audiowizualnymi,

12
00:00:48,960 --> 00:00:55,200
to teksty, które opowiadają historię
poprzez słowa, dźwięki i obrazy.

13
00:00:55,360 --> 00:01:01,360
Składają się z różnych trybów,
zwanych też systemami znaków,

14
00:01:01,520 --> 00:01:05,000
są więc zasadniczo multimodalne.

15
00:01:05,160 --> 00:01:09,640
Wykorzystują także
różne kanały komunikacji.

16
00:01:09,800 --> 00:01:14,120
Teksty audiowizualne
składają się z trybów

17
00:01:14,280 --> 00:01:17,640
wizualno-niewerbalnych,
czyli obrazów,

18
00:01:17,800 --> 00:01:21,600
wizualno-werbalnych,
czyli napisów na ekranie,

19
00:01:21,760 --> 00:01:26,320
słuchowo-niewerbalnych,
czyli muzyki i dźwięku,

20
00:01:26,480 --> 00:01:29,840
oraz słuchowo-werbalnych,
czyli mowy.

21
00:01:30,000 --> 00:01:34,200
To, jakie są zależności
między trybami i który dominuje

22
00:01:34,360 --> 00:01:39,880
w konkretnym tekście
audiowizualnym, zmienia się

23
00:01:40,040 --> 00:01:44,320
i jest zależne od gatunku produkcji.

24
00:01:44,480 --> 00:01:48,480
Film katastroficzny
wykorzysta efekty dźwiękowe,

25
00:01:48,640 --> 00:01:53,120
a komedia romantyczna
raczej dialogi i muzykę.

26
00:01:53,800 --> 00:01:57,600
Tryby przekazywane są
dwoma kanałami:

27
00:01:57,720 --> 00:02:00,280
wizualnym, czyli obrazami,

28
00:02:00,440 --> 00:02:03,480
i werbalnym,
czyli ścieżką dźwiękową.

29
00:02:03,640 --> 00:02:08,800
Kanał wizualny przekazuje
tryby wizualno-niewerbalne,

30
00:02:08,960 --> 00:02:12,480
czyli obrazy i sfilmowaną akcję,

31
00:02:12,640 --> 00:02:16,480
oraz wizualno-werbalne,
czyli tekst na ekranie,

32
00:02:16,640 --> 00:02:18,640
np. dymki tekstowe.

33
00:02:18,800 --> 00:02:24,720
Kanał wizualny przekazuje też
sposób, w jaki to nakręcono.

34
00:02:24,880 --> 00:02:27,680
Kanały słuchowy przekazuje mowę,

35
00:02:27,840 --> 00:02:32,240
czyli dialogi, narrację lub wywiady,

36
00:02:32,400 --> 00:02:34,680
dźwięki i efekty dźwiękowe,

37
00:02:34,800 --> 00:02:38,480
od śpiewu ptaków
po gwałtowne eksplozje,

38
00:02:38,600 --> 00:02:43,600
oraz muzykę, która bywa kluczowa
w nadawaniu scenom atmosfery.

39
00:02:44,360 --> 00:02:50,480
Inne audiodeskrybowane produkcje,
poza filmowymi,

40
00:02:50,640 --> 00:02:53,560
miewają komponenty audiowizualne.

41
00:02:53,720 --> 00:02:58,400
Wydarzenia na żywo,
jak spektakle teatralne lub operowe

42
00:02:58,560 --> 00:03:04,240
oraz wystawy i muzea, miewają
funkcje audiowizualne i multimodalne.

43
00:03:04,400 --> 00:03:06,840
Dlaczego musicie to wiedzieć?

44
00:03:07,000 --> 00:03:10,760
Audiodeskryptorzy
muszą mieć świadomość,

45
00:03:10,920 --> 00:03:14,480
że audiodeskrypcja (AD)
dla osób z dysfunkcją wzroku

46
00:03:14,640 --> 00:03:18,960
dodawana jest
do już i tak złożonych produkcji,

47
00:03:19,120 --> 00:03:22,760
a główni odbiorcy AD
mają dostęp wyłącznie

48
00:03:22,920 --> 00:03:26,520
do informacji przekazywanych
kanałem słuchowym.

49
00:03:26,680 --> 00:03:31,440
Przyjrzyjmy się ujęciom
otwierającym klasyczny film

50
00:03:31,600 --> 00:03:33,640
Śniegi Kilimandżaro

51
00:03:33,760 --> 00:03:38,040
z 1953 roku,
w reżyserii Henry'ego Kinga.

52
00:03:38,200 --> 00:03:41,640
Pierwsze ujęcie pokazuje
ośnieżony szczyt,

53
00:03:41,800 --> 00:03:44,440
który głos narratora

54
00:03:44,600 --> 00:03:49,800
określa jako Kilimandżaro,
czyli tytułową górę,

55
00:03:49,960 --> 00:03:53,320
podając także jej wysokość.

56
00:03:53,480 --> 00:03:58,320
Łączy to tryb wizualno-niewerbalny
ze słuchowo-werbalnym.

57
00:03:58,480 --> 00:04:01,000
Kolejne ujęcie ukazuje duże,

58
00:04:01,160 --> 00:04:05,720
niezidentyfikowane ptaki
lecące po niebie.

59
00:04:05,880 --> 00:04:10,400
Towarzyszy temu
złowieszcza muzyka skrzypiec.

60
00:04:10,560 --> 00:04:16,040
Tryb słuchowo-niewerbalny
zastąpił słuchowo-werbalny.

61
00:04:16,200 --> 00:04:20,880
Kolejne ujęcia ptaków
przeplatają się ze zbliżeniami

62
00:04:21,040 --> 00:04:24,320
na twarz mężczyzny
o rozbieganym wzroku.

63
00:04:24,480 --> 00:04:26,480
Obserwuje ptaki.

64
00:04:26,640 --> 00:04:31,000
W ścieżce dźwiękowej wciąż
brzmi złowieszcza muzyka.

65
00:04:31,160 --> 00:04:35,720
Narrator określa górę
ukazaną na obrazach

66
00:04:35,880 --> 00:04:38,080
jako Kilimandżaro.

67
00:04:38,240 --> 00:04:43,680
Ujęcia ptaków wraz z muzyką
sugerują czyhające zagrożenie.

68
00:04:43,840 --> 00:04:45,840
Muzyka utrzymująca się

69
00:04:46,000 --> 00:04:50,120
podczas ujęć twarzy mężczyzny
obserwującego ptaki

70
00:04:50,280 --> 00:04:53,080
łączy to zagrożenie z jego osobą.

71
00:04:53,240 --> 00:04:55,920
Wizualne i słuchowe tryby filmu

72
00:04:56,080 --> 00:04:58,360
przekazują znaczenie same w sobie

73
00:04:58,520 --> 00:05:01,120
i w swych wzajemnych
zależnościach.

74
00:05:01,280 --> 00:05:05,120
Odbiorcy z dostępem
tylko do niektórych trybów,

75
00:05:05,280 --> 00:05:10,800
na przykład słuchowego,
bez AD tracą część historii.

76
00:05:10,960 --> 00:05:13,320
Na razie to wszystko.

77
00:05:13,480 --> 00:05:18,560
Liczę, że nauczyliście się czegoś
o tekstach audiowizualnych.

78
00:05:18,720 --> 00:05:21,320
Możecie uzupełnić wiedzę, czytając

79
00:05:21,480 --> 00:05:25,240
Film Art: An Introduction
Bordwella i Thompsona.

80
00:05:28,400 --> 00:05:34,480
Prezentacja powstała przy wsparciu
ADLAB PRO. Audiodeskrypcja:

81
00:05:34,640 --> 00:05:38,120
Laboratorium Rozwoju
Nowego Profilu Zawodowego,

82
00:05:38,280 --> 00:05:42,280
sfinansowana z funduszy UE
w ramach programu Erasmus+.

83
00:05:42,440 --> 00:05:45,880
Akcja kluczowa 2,
Partnerstwa strategiczne,

84
00:05:46,040 --> 00:05:50,840
numer projektu: 2016-1-IT02-

85
00:05:51,000 --> 00:05:55,680
KA203-024311.

86
00:05:55,840 --> 00:06:00,760
Informacje i opinie zawarte
w prezentacji należą do autorów

87
00:06:00,920 --> 00:06:05,680
i nie odzwierciedlają
oficjalnej opinii Unii Europejskiej.

88
00:06:05,840 --> 00:06:09,200
Unia Europejska,
jej instytucje i organy

89
00:06:09,360 --> 00:06:13,120
oraz osoby działające w jej imieniu
nie są odpowiedzialne

90
00:06:13,280 --> 00:06:16,680
za działania wynikające
z uzyskanych tu informacji.

91
00:06:16,840 --> 00:06:20,640
To było wideo ADLAB PRO.
Partnerami ADLAB PRO są:

92
00:06:20,800 --> 00:06:25,560
Uniwersytet w Trieście,
Universitat Autònoma de Barcelona,

93
00:06:25,720 --> 00:06:29,720
Uniwersytet w Antwerpii,
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza,

94
00:06:29,880 --> 00:06:32,720
RTV Slovenia, Utopian Voices,

95
00:06:32,880 --> 00:06:36,920
Soundfocus oraz Royal National
Institute of Blind People.

96
00:06:37,080 --> 00:06:39,960
ADLAB PRO sfinansowano
ze środków UE.

97
00:06:40,120 --> 00:06:44,080
Wideo udostępniono
na licencji Creative Commons.