1
00:00:00,440 --> 00:00:02,720
(vrouw)
Dit is een ADLAB PRO-video.

2
00:00:02,880 --> 00:00:06,080
ADLAB PRO is een
door de EU gefinancierd project.

3
00:00:06,240 --> 00:00:10,120
Video is beschikbaar
onder een creative commons-licentie.

4
00:00:10,520 --> 00:00:14,840
(vrouw) Ik ben Nina Reviers
van de Universiteit Antwerpen.

5
00:00:15,240 --> 00:00:19,760
In deze ADLAB PRO-video praat ik
over audiodescriptie-richtlijnen.

6
00:00:19,920 --> 00:00:24,600
Dit is Eenheid 7 in Module 1,
AD Algemene Inleiding.

7
00:00:25,120 --> 00:00:28,480
In deze video ga ik in
op de volgende vragen:

8
00:00:28,960 --> 00:00:31,480
Welke soorten
AD-richtlijnen bestaan er?

9
00:00:31,880 --> 00:00:34,480
Waarom zijn AD-richtlijnen
belangrijk?

10
00:00:34,760 --> 00:00:37,280
Welke thema's beslaan
AD-richtlijnen?

11
00:00:37,520 --> 00:00:40,680
Wat zijn de verschillen
tussen de richtlijnen?

12
00:00:41,440 --> 00:00:45,360
Een richtlijn geeft
de aanbevolen werkwijze aan

13
00:00:45,520 --> 00:00:47,280
voor een product of dienst.

14
00:00:47,760 --> 00:00:50,200
AD-richtlijnen in het bijzonder,

15
00:00:50,360 --> 00:00:54,240
willen het creatieproces
van een AD-product stroomlijnen

16
00:00:54,400 --> 00:00:56,960
en geven advies
voor AD-scripstrategieën

17
00:00:57,200 --> 00:00:59,840
gebaseerd op praktijkervaring
en onderzoek.

18
00:01:00,440 --> 00:01:05,240
De verschillende soorten richtlijnen
zijn afhankelijk van drie factoren.

19
00:01:05,960 --> 00:01:09,640
Ten eerste, het land waar
en waarvoor ze ontwikkeld zijn.

20
00:01:10,200 --> 00:01:12,520
De meeste landen of regio's

21
00:01:12,680 --> 00:01:15,800
hebben plaatselijke richtlijnen
in de plaatselijke taal.

22
00:01:16,680 --> 00:01:19,040
Ten tweede, de soort AD.

23
00:01:19,200 --> 00:01:21,800
De meeste richtlijnen zijn
voor films,

24
00:01:21,960 --> 00:01:25,000
maar er bestaan richtlijnen
voor theater-AD,

25
00:01:25,160 --> 00:01:27,280
museums of webtoegankelijkheid.

26
00:01:28,880 --> 00:01:32,840
Ten slotte kunnen het doel
en de reikwijdte ook verschillen.

27
00:01:33,000 --> 00:01:36,480
Sommige zijn ontwikkeld
door omroepen of bedrijven

28
00:01:36,640 --> 00:01:39,480
als stijlgids voor werknemers
en freelancers.

29
00:01:39,760 --> 00:01:41,920
Denk bijvoorbeeld aan Netflix.

30
00:01:42,440 --> 00:01:45,560
Sommige zijn ontwikkeld
door non-profits

31
00:01:45,720 --> 00:01:47,720
zoals de Description Key

32
00:01:47,880 --> 00:01:53,120
of samen met onderzoeksinstellingen,
zoals de ADLAB-richtlijnen.

33
00:01:54,880 --> 00:01:57,480
Maar waarom zijn richtlijnen
belangrijk?

34
00:01:58,680 --> 00:02:01,040
Richtlijnen bevorderen de kwaliteit.

35
00:02:01,320 --> 00:02:05,720
Ze helpen studenten en professionals
om beter te werken

36
00:02:05,920 --> 00:02:07,840
en geven productiebedrijven

37
00:02:08,000 --> 00:02:13,040
en gebruikersorganisaties middelen
voor training en kwaliteitscontrole.

38
00:02:14,240 --> 00:02:16,240
AD-richtlijnen zijn zelden
bindend.

39
00:02:16,400 --> 00:02:19,680
Maar soms zijn ze erkend
door openbare

40
00:02:19,840 --> 00:02:23,120
of wetgevende lichamen
en verbonden aan wetten,

41
00:02:23,400 --> 00:02:26,360
wat hun impact beduidend
doet toenemen.

42
00:02:28,800 --> 00:02:32,160
De meeste richtlijnen zijn gericht
op AD-scripts

43
00:02:32,320 --> 00:02:34,480
en beslaan de volgende thema's:

44
00:02:35,720 --> 00:02:39,960
Wat te beschrijven. Hoe je
informatie kiest en prioriteert.

45
00:02:40,760 --> 00:02:42,160
Wanneer te beschrijven.

46
00:02:42,840 --> 00:02:46,120
Audiodescriptie moet
de ruimte goed benutten,

47
00:02:46,280 --> 00:02:49,600
maar ook de atmosfeer
van de film

48
00:02:49,760 --> 00:02:52,440
laten doorschemeren.
Hoe vind je het evenwicht?

49
00:02:53,200 --> 00:02:56,080
Hoe beschrijf je
taalkundig gezien:

50
00:02:56,240 --> 00:02:58,680
Lexicon, syntaxis, tijdsvorm
en samenhang.

51
00:02:59,560 --> 00:03:04,520
Hoe beschrijf je wat betreft
intonatie, snelheid en stemsoort.

52
00:03:05,920 --> 00:03:10,560
Bovendien bespreken richtlijnen
lastige kwesties zoals:

53
00:03:10,720 --> 00:03:12,920
subjectiviteit, filmtechnieken,

54
00:03:13,080 --> 00:03:15,720
kleurgebruik
en beschrijving van etniciteit,

55
00:03:15,920 --> 00:03:18,800
en wat te doen met geluiden
en tekst op het scherm.

56
00:03:19,720 --> 00:03:22,440
We nemen twee voorbeelden.

57
00:03:23,640 --> 00:03:27,240
In 2014 heeft het door de EU
gefinancierde project ADLAB

58
00:03:27,400 --> 00:03:31,720
de eerste Europese richtlijnen
voor AD gepubliceerd.

59
00:03:32,040 --> 00:03:34,600
Ze wilden richtlijnen ontwikkelen

60
00:03:34,760 --> 00:03:37,880
voor AD-scripts met
een wetenschappelijke basis

61
00:03:38,080 --> 00:03:41,360
die strategieën aanreikten,

62
00:03:41,880 --> 00:03:44,320
hun effect in meerdere contexten
beschreven,

63
00:03:44,520 --> 00:03:47,920
en inzicht gaven
in wanneer ze geschikt zijn.

64
00:03:48,400 --> 00:03:51,360
De ADLAB-richtlijnen zijn
online beschikbaar

65
00:03:51,560 --> 00:03:55,320
op de projectwebsite
adlabproject.eu.

66
00:03:55,720 --> 00:04:00,280
Een andere veel gebruikte richtlijn,
uit 2000, is van Ofcom

67
00:04:00,440 --> 00:04:02,720
de Britse communicatieregulator.

68
00:04:03,120 --> 00:04:07,160
Ze heten 'Guidance on Standards
for Audio Description.'

69
00:04:08,040 --> 00:04:10,400
Hoewel deze richtlijn
ontwikkeld werd

70
00:04:10,560 --> 00:04:13,800
voor AD in het VK,
waren de Ofcom-richtlijnen,

71
00:04:13,960 --> 00:04:17,000
en zijn dat nog steeds,
een maatstaf voor Europa.

72
00:04:17,160 --> 00:04:20,840
Terwijl de meeste richtlijnen,
zoals onze voorbeelden,

73
00:04:21,000 --> 00:04:24,160
dezelfde thema's beslaan,
zijn er verschillen

74
00:04:24,320 --> 00:04:27,960
in de algemene benadering,
bijvoorbeeld prescriptief

75
00:04:28,120 --> 00:04:31,640
of strategisch,
of betreffende de strategieën

76
00:04:31,800 --> 00:04:33,680
voor specifieke kwesties.

77
00:04:34,000 --> 00:04:39,040
Eén lastige kwestie is bijvoorbeeld
subjectiviteit.

78
00:04:39,280 --> 00:04:43,000
De richtlijnen van
de American Council for the Blind

79
00:04:43,160 --> 00:04:46,800
raden aan om op objectieve wijze
te beschrijven wat je ziet.

80
00:04:47,200 --> 00:04:50,160
Over gebaren en bewegingen

81
00:04:50,760 --> 00:04:54,440
zeggen ze 'de verleiding te weerstaan
om te zeggen wat je denkt

82
00:04:54,600 --> 00:04:58,000
dat ze betekenen,
zoals een emotionele toestand.'

83
00:04:58,360 --> 00:05:04,200
Ofcoms richtlijnen volgen een
gelijksoortige benadering. Ik citeer:

84
00:05:04,720 --> 00:05:08,720
'Enkele goed gekozen woorden
kunnen een scène accentueren

85
00:05:08,880 --> 00:05:12,400
maar ze mogen de mening
van de beschrijver niet weergeven.'

86
00:05:12,920 --> 00:05:17,000
De ADLAB-richtlijnen volgen
een genuanceerdere aanpak

87
00:05:17,160 --> 00:05:21,680
die erkent dat subjectievere
strategieën soms juist goed zijn.

88
00:05:22,120 --> 00:05:27,200
Ze zeggen: 'Er zijn meerdere
strategieën voor het beschrijven

89
00:05:27,360 --> 00:05:31,840
van een verhalend evenement,
met gradaties van expliciteit.'

90
00:05:32,400 --> 00:05:34,600
Dat houdt een keuze in

91
00:05:34,760 --> 00:05:37,640
tussen objectief beschrijven
wat je ziet

92
00:05:37,800 --> 00:05:40,520
een strategie aan één kant
van de schaal,

93
00:05:40,760 --> 00:05:43,640
preciezer noemen
wat gezien kan worden

94
00:05:43,800 --> 00:05:46,160
ergens midden op de schaal,

95
00:05:46,320 --> 00:05:49,520
of uitleggen wat
het visuele element betekent

96
00:05:49,680 --> 00:05:52,080
aan de andere kant van de schaal.

97
00:05:52,640 --> 00:05:55,960
De ADLAB-richtlijnen geven
het volgende voorbeeld:

98
00:05:56,680 --> 00:06:00,440
'Een flashback' versus 'in 1930".

99
00:06:01,680 --> 00:06:06,120
'Met wijd open ogen'
versus 'ze staat versteld.'

100
00:06:06,560 --> 00:06:10,400
Of een combinatie: 'Met
wijd open ogen van ontsteltenis.'

101
00:06:11,560 --> 00:06:15,880
Audiodescriptie is een innovatief
veld dat blijft veranderen.

102
00:06:16,040 --> 00:06:20,000
Daarom blijven richtlijnen en
best practices zich ook ontwikkelen.

103
00:06:20,320 --> 00:06:23,920
Dus een beschrijver moet
op de hoogte blijven

104
00:06:24,080 --> 00:06:26,160
van de nieuwste ontwikkelingen.

105
00:06:26,880 --> 00:06:31,080
(vrouw) Deze presentatie is mogelijk
gemaakt door ADLAB PRO.

106
00:06:31,240 --> 00:06:36,480
Audiodescriptie: Laboratorium voor
een nieuw professioneel profiel

107
00:06:36,640 --> 00:06:40,960
gefinancierd door de EU, in het kader
van het Erasmus+-programma.

108
00:06:41,120 --> 00:06:44,360
Kernactiviteit 2 -
Strategische partnerships.

109
00:06:44,520 --> 00:06:49,360
Projectnummer: 2016-1-IT02

110
00:06:49,520 --> 00:06:54,520
KA203-024311.

111
00:06:54,680 --> 00:06:58,080
De informatie en meningen
in deze presentatie

112
00:06:58,240 --> 00:07:04,200
weerspiegelen niet noodzakelijk
de officiële mening van de EU.

113
00:07:04,360 --> 00:07:10,120
Noch de instellingen van de EU,
noch hun vertegenwoordigers

114
00:07:10,280 --> 00:07:15,120
zijn verantwoordelijk voor
het gebruik van deze informatie.

115
00:07:15,280 --> 00:07:17,280
Dit was een ADLAB PRO-video.

116
00:07:17,440 --> 00:07:21,160
ADLAB PRO-partners zijn:
Universiteit van Triëste,

117
00:07:21,320 --> 00:07:26,000
Universitat Autònoma de Barcelona,
Universiteit Antwerpen,

118
00:07:26,160 --> 00:07:29,720
Adam Mickiewicz Universiteit,
RTV Slovenija,

119
00:07:29,880 --> 00:07:32,440
Utopian Voices, Sound Focus,

120
00:07:32,600 --> 00:07:35,480
en Royal National Institute
of Blind People.

121
00:07:35,640 --> 00:07:38,520
ADLAB PRO is gefinancierd
door de EU.

122
00:07:38,680 --> 00:07:42,400
Video beschikbaar onder
een creative commons-licentie.