1
00:00:00,400 --> 00:00:02,680
(GŁOS) To wideo ADLAB PRO.

2
00:00:02,840 --> 00:00:06,000
ADLAB PRO
to projekt z funduszy UE.

3
00:00:06,160 --> 00:00:10,560
Wideo udostępniono
na licencji Creative Commons.

4
00:00:10,720 --> 00:00:15,080
Jestem Nina Reviers,
z Uniwersytetu w Antwerpii,

5
00:00:15,240 --> 00:00:19,760
w tym wideo omówię
wytyczne audiodeskrypcji.

6
00:00:19,920 --> 00:00:25,160
Seckja 7, moduł 1,
„Wstęp do audiodeskrypcji”.

7
00:00:25,320 --> 00:00:28,960
Odpowiem na następujące pytania:

8
00:00:29,120 --> 00:00:31,880
Jakie są rodzaje wytycznych AD?

9
00:00:32,040 --> 00:00:34,800
Czemu wytyczne AD są istotne?

10
00:00:34,960 --> 00:00:37,520
Czego dotyczą wytyczne?

11
00:00:37,680 --> 00:00:41,480
Jakie są różnice
między różnymi wytycznymi?

12
00:00:41,640 --> 00:00:45,320
Wytyczne to dokument opisujący
sposób postępowania

13
00:00:45,480 --> 00:00:47,760
przy produkcji lub usłudze.

14
00:00:47,920 --> 00:00:50,120
Wytyczne AD

15
00:00:50,280 --> 00:00:54,080
upraszczają proces
tworzenia audiodeskrypcji

16
00:00:54,240 --> 00:00:59,640
i zawierają wskazówki
oparte o praktykę i badania.

17
00:01:00,720 --> 00:01:04,960
Istnieją różne rodzaje wytycznych
zależne od trzech czynników.

18
00:01:06,080 --> 00:01:09,440
Dla jakiego kraju zostały stworzone?

19
00:01:10,360 --> 00:01:12,520
Większość krajów

20
00:01:12,680 --> 00:01:16,760
ma własne, lokalne wytyczne.

21
00:01:16,920 --> 00:01:19,600
Jaki jest rodzaj audiodeskrypcji?

22
00:01:19,760 --> 00:01:24,840
Większość wytycznych dotyczy filmu,
ale mogą dotyczyć przedstawień,

23
00:01:25,000 --> 00:01:27,280
muzeów lub stron internetowych.

24
00:01:28,880 --> 00:01:32,960
Cele powstania wytycznych są różne.

25
00:01:33,120 --> 00:01:36,120
Niektóre stworzyli nadawcy lub firmy

26
00:01:36,280 --> 00:01:39,720
jako przewodnik dla pracowników.

27
00:01:39,880 --> 00:01:42,440
Na przykład Netflix.

28
00:01:42,600 --> 00:01:45,640
Niektóre tworzą
organizacje non-profit,

29
00:01:45,800 --> 00:01:49,080
jak Description Key.
Inne powstają we współpracy

30
00:01:49,240 --> 00:01:53,320
z instytucjami naukowymi,
jak wytyczne ADLAB.

31
00:01:55,080 --> 00:01:57,480
Czemu wytyczne są istotne?

32
00:01:58,760 --> 00:02:01,240
Pomagają utrzymać jakość.

33
00:02:01,400 --> 00:02:04,360
Wyznaczają standard dla wszystkich,

34
00:02:04,520 --> 00:02:09,560
pomagając rozwijać umiejętności
i zapewniając  firmom i organizacjom

35
00:02:09,720 --> 00:02:12,520
narzędzia do szkoleń i korekty.

36
00:02:14,160 --> 00:02:16,240
Wytyczne rzadko są wiążące,

37
00:02:16,400 --> 00:02:19,680
ale w pewnych krajach
są oficjalnie stosowane

38
00:02:19,840 --> 00:02:23,440
przez instytucje państwowe
i uregulowane prawnie,

39
00:02:23,600 --> 00:02:26,360
co zwiększa ich znaczenie.

40
00:02:29,040 --> 00:02:34,320
Większość wytycznych dotyczy skryptu
oraz następujących zagadnień:

41
00:02:35,840 --> 00:02:39,880
Co opisać? Jak wybrać
i priorytetyzować informacje?

42
00:02:40,720 --> 00:02:42,720
Kiedy opisywać?

43
00:02:42,880 --> 00:02:46,160
Należy efektywnie korzystać
z dostępnego miejsca,

44
00:02:46,320 --> 00:02:50,680
ale też zachować atmosferę filmu.

45
00:02:50,840 --> 00:02:53,080
Jak znaleźć równowagę?

46
00:02:53,240 --> 00:02:56,080
Jak opisywać pod kątem językowym?

47
00:02:56,240 --> 00:02:59,560
Słownictwo, składnia,
gramatyka, spójność.

48
00:02:59,720 --> 00:03:04,600
Jak opisywać pod kątem odczytania?
Intonacja, prędkość narracji, głos.

49
00:03:06,080 --> 00:03:10,560
Wytyczne opisują też
kontrowersyjne kwestie:

50
00:03:10,720 --> 00:03:15,880
subiektywność, techniki filmowe,
kolory, opisy etniczności,

51
00:03:16,040 --> 00:03:19,440
oraz jak podchodzić
do dźwięków i napisów.

52
00:03:19,600 --> 00:03:22,360
Przyjrzyjmy się dwóm przykładom.

53
00:03:23,880 --> 00:03:27,280
W 2014 projekt z funduszy UE,
ADLAB,

54
00:03:27,440 --> 00:03:31,920
opublikował pierwsze
ogólnoeuropejskie wytyczne AD.

55
00:03:32,080 --> 00:03:36,040
Celem było stworzenie wytycznych
do opracowania skryptów

56
00:03:36,200 --> 00:03:40,200
o naukowym podłożu,
które nie są preskryptywne,

57
00:03:40,360 --> 00:03:44,560
ale opisują strategie
oraz ich efekty w różnych kontekstach

58
00:03:44,720 --> 00:03:48,360
i podpowiadają,
kiedy z nich korzystać.

59
00:03:48,520 --> 00:03:51,600
Wytyczne ADLAB
są dostępne w Internecie

60
00:03:51,760 --> 00:03:55,840
na stronie adlabproject.eu.

61
00:03:56,000 --> 00:04:00,000
Inne często używane wytyczne
w 2009 stworzył Ofcom,

62
00:04:00,160 --> 00:04:03,160
regulator brytyjskiego rynku
telekomunikacji.

63
00:04:03,320 --> 00:04:08,040
Zatytułowane są „Guidance
On Standards for Audio Description”.

64
00:04:08,200 --> 00:04:10,400
Choć te wytyczne powstały

65
00:04:10,560 --> 00:04:13,800
dla rynku brytyjskiego,

66
00:04:13,960 --> 00:04:17,280
wciąż pozostają standardem
w Europie.

67
00:04:17,440 --> 00:04:20,760
Większość wytycznych,
jak powyższe przykłady,

68
00:04:20,920 --> 00:04:26,200
dotyczy podobnych zagadnień,
ale są różnice w podejściu –

69
00:04:26,360 --> 00:04:29,320
preskryptywnym lub strategicznym –

70
00:04:29,480 --> 00:04:34,040
lub w proponowanych strategiach.

71
00:04:34,200 --> 00:04:39,440
Jednym z kontrowersyjnych zagadnień
jest subiektywność.

72
00:04:39,600 --> 00:04:43,040
Wytyczne
Amerykańskiej Rady Niewidomych

73
00:04:43,200 --> 00:04:47,200
zalecają obiektywne opisywanie
wydarzeń na ekranie,

74
00:04:47,360 --> 00:04:50,840
takich jak gesty czy ruchy,

75
00:04:51,000 --> 00:04:54,360
zalecają unikanie
opisywania ich znaczenia,

76
00:04:54,520 --> 00:04:58,440
na przykład stanu emocjonalnego.

77
00:04:58,600 --> 00:05:03,160
Wytyczne Ofcomu zalecają
podobne podejście.

78
00:05:03,320 --> 00:05:08,720
„Kilka dobrze dobranych słów
potrafi wzmocnić wydźwięk sceny,

79
00:05:08,880 --> 00:05:12,640
ale należy unikać
osobistych poglądów”.

80
00:05:12,800 --> 00:05:14,840
Wytyczne ADLAB-u

81
00:05:15,000 --> 00:05:18,360
zachowują zniuansowane podejście,

82
00:05:18,520 --> 00:05:22,160
które uwzględnia
subiektywne strategie.

83
00:05:22,320 --> 00:05:28,440
„Istnieje szereg możliwych strategii
deskrypcji zdarzenia narracyjnego

84
00:05:28,600 --> 00:05:32,440
o różnym stopniu dosłowności”.

85
00:05:32,600 --> 00:05:37,720
Istnieje wybór.
„Obiektywny” opis wydarzeń

86
00:05:37,880 --> 00:05:40,760
to jeden koniec skali,

87
00:05:40,920 --> 00:05:46,440
dokładniejsze opisanie sceny
znajduje się na środku skali,

88
00:05:46,600 --> 00:05:49,360
a opisanie,
co oznaczają pewne elementy,

89
00:05:49,520 --> 00:05:52,640
jest na drugim końcu skali.

90
00:05:52,800 --> 00:05:56,600
Wytyczne ADLAB-u podają przykład:

91
00:05:56,760 --> 00:06:00,360
„Retrospekcja”
lub „Dawniej w 1930”.

92
00:06:01,760 --> 00:06:06,560
„Otwiera szeroko oczy”
lub „Jest osłupiona”.

93
00:06:06,720 --> 00:06:10,400
Lub połączenie:
„Otwiera szeroko oczy w osłupieniu”.

94
00:06:11,840 --> 00:06:15,760
Audiodeskrypcja to nowe,
ewoluujące zjawisko.

95
00:06:15,920 --> 00:06:20,400
Wytyczne i najlepsze praktyki
także ewoluują.

96
00:06:20,560 --> 00:06:23,840
Dlatego deskryptorzy
powinni zapoznawać się

97
00:06:24,000 --> 00:06:26,720
z najnowszymi zmianami.

98
00:06:26,880 --> 00:06:29,120
Prezentacja powstała

99
00:06:29,280 --> 00:06:32,920
przy wsparciu ADLAB PRO.
Audiodeskrypcja:

100
00:06:33,080 --> 00:06:36,560
Laboratorium Rozwoju Nowego
Profilu Zawodowego.

101
00:06:36,720 --> 00:06:40,960
Sfinansowano z funduszy UE w ramach
programu Erasmus+.

102
00:06:41,120 --> 00:06:44,360
Akcja kluczowa 2,
Partnerstwa strategiczne.

103
00:06:44,520 --> 00:06:49,360
Numer projektu:
2016-1-IT02-

104
00:06:49,520 --> 00:06:54,520
KA203-024311.

105
00:06:54,680 --> 00:06:59,280
Informacje i opinie zawarte
w prezentacji należą do autorów

106
00:06:59,440 --> 00:07:04,200
i nie muszą odzwierciedlać
oficjalnej opinii Unii Europejskiej.

107
00:07:04,360 --> 00:07:09,960
Ani UE, ani jej instytucje i organy,
ani osoby działające w jej imieniu

108
00:07:10,120 --> 00:07:12,280
nie odpowiadają za działania

109
00:07:12,440 --> 00:07:15,120
wynikające z uzyskanych
tu informacji.

110
00:07:15,280 --> 00:07:17,280
To było wideo ADLAB PRO.

111
00:07:17,440 --> 00:07:21,160
Partnerami ADLAB PRO są:
Uniwersytet w Trieście,

112
00:07:21,320 --> 00:07:26,000
Universitat Autònoma de Barcelona,
Uniwersytet w Antwerpii,

113
00:07:26,160 --> 00:07:31,120
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza,
RTV Slovenia, Utopian Voices,

114
00:07:31,280 --> 00:07:35,480
Soundfocus oraz Royal National
Institute of Blind People.

115
00:07:35,640 --> 00:07:38,520
ADLAB PRO jest finansowane
ze środków UE.

116
00:07:38,680 --> 00:07:42,400
Wideo udostępniono
na licencji Creative Commons.