1
00:00:00,440 --> 00:00:02,560
(vrouw)
Dit is een ADLAB PRO-video.

2
00:00:02,680 --> 00:00:05,800
ADLAB PRO is een
door de EU gefinancierd project.

3
00:00:06,040 --> 00:00:10,120
Video beschikbaar
onder een creative commons-licentie.

4
00:00:10,480 --> 00:00:15,560
(man) Ik ben Gert Vercauteren van
de Universiteit Antwerpen in België.

5
00:00:16,120 --> 00:00:18,160
In deze ADLAB PRO-video

6
00:00:18,360 --> 00:00:23,320
vertel ik wat enkele
van de belangrijkste kwesties zijn

7
00:00:23,480 --> 00:00:26,320
bij het creëren
van een audiodescriptie.

8
00:00:27,720 --> 00:00:31,480
Dit is Eenheid 8,
Centrale AD-kwesties

9
00:00:31,680 --> 00:00:34,360
in Module 1, Algemene Inleiding.

10
00:00:35,040 --> 00:00:37,160
Een goed beginpunt
om te bepalen

11
00:00:37,480 --> 00:00:41,920
wat de belangrijkste kwesties zijn
bij AD-creatie

12
00:00:42,480 --> 00:00:46,880
zijn de eerste documenten
over deze vertaalmodaliteit,

13
00:00:47,480 --> 00:00:53,120
namelijk nationale richtlijnen
en artikelen in vertaaltijdschriften.

14
00:00:53,560 --> 00:00:56,400
Al deze documenten
zijn het erover eens

15
00:00:56,880 --> 00:01:01,040
dat vier belangrijke vragen
beantwoord moeten worden:

16
00:01:01,760 --> 00:01:04,360
a) Wat moet beschreven worden?

17
00:01:04,760 --> 00:01:07,520
b) Wanneer moet het
beschreven worden?

18
00:01:08,040 --> 00:01:10,920
c) Hoe moet het beschreven worden?

19
00:01:11,320 --> 00:01:14,320
d) Hoeveel moet
beschreven worden?

20
00:01:14,880 --> 00:01:18,840
We kijken eerst
naar wat beschreven moet worden.

21
00:01:19,840 --> 00:01:24,560
Dat zou alles moet zijn
wat er te zien is op het scherm.

22
00:01:26,040 --> 00:01:31,880
Maar natuurlijk is het onmogelijk
om alles te beschrijven wat je ziet.

23
00:01:33,360 --> 00:01:36,480
Bovendien moet je nog
veel meer beschrijven.

24
00:01:38,200 --> 00:01:41,560
Een tegenstelling, zeg je?
Niet noodzakelijk.

25
00:01:42,080 --> 00:01:47,480
Laat me het uitleggen. Ten eerste
moet je de beelden beschrijven.

26
00:01:48,320 --> 00:01:53,520
Dat omvat de personages,
hun acties en de omgeving.

27
00:01:54,160 --> 00:01:58,320
Dus de tijd en de plaats
waarin deze acties plaatsvinden.

28
00:01:59,680 --> 00:02:04,840
Je beschrijft dus wie wat doet
en waar en wanneer.

29
00:02:05,880 --> 00:02:09,800
Ten tweede beschrijf je ook
bepaalde geluiden.

30
00:02:10,880 --> 00:02:14,680
Mensen met visuele beperkingen
kunnen moeite hebben

31
00:02:14,840 --> 00:02:17,520
om ambigue geluidseffecten
te identificeren.

32
00:02:17,800 --> 00:02:20,800
Dus die uitgelegd moeten worden.

33
00:02:22,400 --> 00:02:26,080
Bovendien omvat het beschrijven
van geluiden ook

34
00:02:26,240 --> 00:02:30,080
buitenlandse dialogen vertalen
via audio-ondertiteling,

35
00:02:30,320 --> 00:02:32,920
nasynchronisatie of voice-over.

36
00:02:32,920 --> 00:02:39,200
Ten slotte, tekst op het scherm,
zoals logo's, begin- en eindtitels,

37
00:02:39,520 --> 00:02:42,160
tekst op borden in de film, enz.

38
00:02:42,440 --> 00:02:45,400
die ook gelezen of beschreven
moeten  worden.

39
00:02:46,920 --> 00:02:50,280
De tweede vraag, wanneer het
beschreven moet worden,

40
00:02:50,720 --> 00:02:54,480
verwijst naar wanneer
de beschrijving gehoord wordt.

41
00:02:55,880 --> 00:03:00,160
Bij voorkeur als de productie
'volledig stil' is.

42
00:03:00,640 --> 00:03:02,600
Maar dat gebeurt haast nooit.

43
00:03:03,720 --> 00:03:07,080
Daarom zegt
de algemene richtlijn

44
00:03:07,240 --> 00:03:09,720
dat je nooit mag beschrijven
over dialoog,

45
00:03:10,120 --> 00:03:14,440
wat de eerste bron van informatie is
voor slechtzienden.

46
00:03:14,760 --> 00:03:19,720
En vermijd het zoveel mogelijk om
over geluidseffecten te beschrijven.

47
00:03:20,480 --> 00:03:24,600
Vooral als het geluid
belangrijk is voor het verhaal.

48
00:03:25,080 --> 00:03:27,800
De vraag 'hoe je beschrijft'

49
00:03:28,240 --> 00:03:32,240
betreft de taal en de stijl
van de beschrijving.

50
00:03:33,960 --> 00:03:37,320
Een paar algemene vuistregels
zijn:

51
00:03:37,640 --> 00:03:39,920
de descriptie moet
natuurlijk klinken

52
00:03:40,200 --> 00:03:42,560
omdat die hardop gelezen wordt.

53
00:03:43,960 --> 00:03:47,520
De taal mag dus niet
te gecompliceerd zijn

54
00:03:47,880 --> 00:03:50,200
en zinnen moeten eenvoudig zijn.

55
00:03:51,840 --> 00:03:54,560
Dat betekent niet dat metaforen

56
00:03:54,720 --> 00:03:58,080
of beschrijvende woorden
die de tekst verbeteren

57
00:03:58,240 --> 00:04:00,920
vermeden moeten worden.
In tegendeel.

58
00:04:01,520 --> 00:04:05,160
Je moet een levendige,
afwisselende taal gebruiken

59
00:04:05,360 --> 00:04:07,680
die duidelijk en precies is.

60
00:04:08,760 --> 00:04:12,720
De beschrijving moet ook
bij de stijl passen

61
00:04:12,880 --> 00:04:14,680
van de film
of het tv-programma,

62
00:04:15,120 --> 00:04:19,640
en de verwoording en zinvorming
moeten bij de doelgroep passen.

63
00:04:19,800 --> 00:04:25,240
De vraag hoeveel beschreven moet
worden, is nog niet echt beantwoord.

64
00:04:25,920 --> 00:04:29,880
Richtlijnen zeggen dat je
niet te veel moet beschrijven

65
00:04:30,160 --> 00:04:35,520
omdat het te vermoeiend is.
Of dat veel beschrijven

66
00:04:35,680 --> 00:04:38,800
omdat het mogelijk is,
vermeden moet worden.

67
00:04:40,400 --> 00:04:43,240
Als je software gebruikt
om je AD te creëren

68
00:04:43,480 --> 00:04:48,400
kun je 17 lettertekens
per seconde aanhouden

69
00:04:48,600 --> 00:04:51,280
of 180 woorden per minuut.

70
00:04:52,240 --> 00:04:54,880
Dat is echter alleen een indicatie.

71
00:04:56,200 --> 00:04:58,480
Je moet het zelf beoordelen

72
00:04:59,000 --> 00:05:01,360
en je descriptie afstemmen

73
00:05:01,480 --> 00:05:04,160
op het programma
en de specifieke scène.

74
00:05:04,320 --> 00:05:08,040
Een langzame, panoramische
opname kan minder vereisen

75
00:05:08,480 --> 00:05:11,480
en een scène vol actie meer.

76
00:05:13,280 --> 00:05:15,960
Dat was het, voor deze keer.

77
00:05:16,600 --> 00:05:21,480
We hebben alleen oppervlakkig
aan kunnen geven wat belangrijk is

78
00:05:21,920 --> 00:05:24,360
en er valt nog veel meer te leren.

79
00:05:25,680 --> 00:05:30,000
(vrouw) Deze presentatie is mogelijk
gemaakt door ADLAB PRO.

80
00:05:30,160 --> 00:05:35,240
Audiodescriptie: Laboratorium voor
een nieuw professioneel profiel

81
00:05:35,400 --> 00:05:39,680
gefinancierd door de EU, in het kader
van het Erasmus+-programma.

82
00:05:39,840 --> 00:05:43,080
Kernactiviteit 2 -
Strategische partnerships.

83
00:05:43,240 --> 00:05:48,080
Projectnummer: 2016-1-IT02

84
00:05:48,240 --> 00:05:53,200
KA203-024311.

85
00:05:53,360 --> 00:05:56,560
De informatie en meningen
in deze presentatie

86
00:05:56,720 --> 00:06:02,920
weerspiegelen niet noodzakelijk
de officiële mening van de EU.

87
00:06:03,080 --> 00:06:08,920
Noch de instellingen van de EU,
noch hun vertegenwoordigers

88
00:06:09,080 --> 00:06:13,840
zijn verantwoordelijk voor
het gebruik van deze informatie.

89
00:06:14,000 --> 00:06:16,000
Dit was een ADLAB PRO-video.

90
00:06:16,160 --> 00:06:19,920
ADLAB PRO-partners zijn:
Universiteit van Triëste,

91
00:06:20,080 --> 00:06:24,720
Universitat Autònoma de Barcelona,
Universiteit Antwerpen,

92
00:06:24,880 --> 00:06:28,440
Adam Mickiewicz Universiteit,
RTV Slovenija,

93
00:06:28,600 --> 00:06:31,160
Utopian Voices, Sound Focus,

94
00:06:31,320 --> 00:06:34,200
en Royal National Institute
of Blind People.

95
00:06:34,360 --> 00:06:37,280
ADLAB PRO is gefinancierd
door de EU.

96
00:06:37,440 --> 00:06:41,000
Video beschikbaar onder
een creative commons-licentie.