1
00:00:00,440 --> 00:00:02,440
(vrouw)
Dit is een ADLAB PRO-video.
2
00:00:02,720 --> 00:00:05,880
ADLAB PRO is een
door de EU gefinancierd project.
3
00:00:06,080 --> 00:00:10,000
Video beschikbaar
onder een creative commons-licentie.
4
00:00:10,240 --> 00:00:14,440
(vrouw) Ik ben Nina Reviers
van de Universiteit Antwerpen.
5
00:00:14,760 --> 00:00:18,720
In deze ADLAB PRO-video
praat ik over het inspreken van AD.
6
00:00:19,000 --> 00:00:23,560
Dit is Eenheid 9 in Module 1,
AD - Algemene Inleiding.
7
00:00:23,920 --> 00:00:26,640
Hier bespreken we
de volgende thema's:
8
00:00:26,880 --> 00:00:31,160
Waarom is inspreken belangrijk
voor AD? Wie spreekt de AD in?
9
00:00:31,440 --> 00:00:35,040
Wat is een goed ingesproken
audiodescriptie?
10
00:00:35,480 --> 00:00:37,840
Waarom is inspreken belangrijk
voor AD?
11
00:00:38,400 --> 00:00:40,560
Spraak is meer dan woorden.
12
00:00:40,720 --> 00:00:43,560
De paralinguïstische informatie
13
00:00:43,720 --> 00:00:47,000
kan veel invloed hebben
op betekenis en luisterplezier.
14
00:00:47,160 --> 00:00:50,360
Vooral bij audiodescriptie,
waar tijd alles is
15
00:00:50,520 --> 00:00:53,880
en je maar een paar woorden hebt
voor je boodschap.
16
00:00:54,200 --> 00:00:58,840
Zoals Joel Snyder, een Amerikaanse
AD-pionier het beschreef:
17
00:00:59,120 --> 00:01:01,520
'We creëren betekenis
met onze woorden.'
18
00:01:01,960 --> 00:01:05,360
Daarom worden AD's
bijna altijd ingesproken
19
00:01:05,520 --> 00:01:08,280
door professionele stemtalenten.
20
00:01:08,560 --> 00:01:11,960
Maar soms, zoals bij livetheater
21
00:01:12,240 --> 00:01:14,400
spreken beschrijvers
hun scripts in
22
00:01:14,560 --> 00:01:19,880
omdat zij het toneelstuk kennen en
de timing en improvisatie aankunnen.
23
00:01:21,040 --> 00:01:25,200
Soms worden ook synthetische
stemmen gebruikt voor AD.
24
00:01:25,560 --> 00:01:28,560
Maar dat is nog
een experimentele techniek,
25
00:01:28,720 --> 00:01:33,320
en men onderzoekt nog in welke
context men die kan gebruiken.
26
00:01:33,520 --> 00:01:35,840
Zoals voor documentaires.
27
00:01:36,280 --> 00:01:40,520
Maar wat is een goed ingesproken
audiodescriptie?
28
00:01:41,040 --> 00:01:45,640
Naast een aangename stem, goede
articulatie en juiste uitspraak,
29
00:01:45,880 --> 00:01:49,680
moeten stemtalenten rekening
houden met specifieke kwesties.
30
00:01:50,040 --> 00:01:53,160
In deze eenheid praat ik
over prosodie,
31
00:01:53,320 --> 00:01:56,120
stijl en microfoontechniek.
32
00:01:56,480 --> 00:02:01,520
Prosodie omvat toon, snelheid,
nadruk, ritme, toonhoogte,
33
00:02:01,680 --> 00:02:04,120
dynamisch bereik en segmentatie.
34
00:02:04,280 --> 00:02:11,040
Bijvoorbeeld: Nadruk is een
belangrijk middel voor beschrijvers.
35
00:02:11,200 --> 00:02:14,080
De betekenis kan
totaal veranderen
36
00:02:14,240 --> 00:02:18,480
door de nadruk te wijzigen,
zoals in deze Engelse voorbeelden.
37
00:02:19,840 --> 00:02:24,240
'Blauwe Smarties hebben,
maakt me niet boos.'
38
00:02:24,400 --> 00:02:30,000
Dat is anders dan: 'Geen blauwe
Smarties hebben, maakt me boos.'
39
00:02:30,160 --> 00:02:34,080
Een andere typische prosodiekwestie
bij AD betreft de toon.
40
00:02:34,240 --> 00:02:38,280
Een stijgende toon aan het eind
is typisch voor vragen,
41
00:02:38,560 --> 00:02:42,000
maar kan ook aangeven
dat een zin nog incompleet is.
42
00:02:42,240 --> 00:02:45,720
Zo'n suspensie is normaal
bij livedescripties
43
00:02:45,880 --> 00:02:49,000
waar beschrijvers
hun toon niet verlagen
44
00:02:49,160 --> 00:02:51,720
omdat ze niet weten wat er volgt.
45
00:02:52,800 --> 00:02:56,400
Maar het laat de luisteraar
in het ongewisse
46
00:02:56,560 --> 00:03:01,120
en het is vaak beter om de zin
te voltooien en je toon te verlagen.
47
00:03:01,280 --> 00:03:06,080
Net als de toon, kan ook het tempo
aangepast worden aan de scène.
48
00:03:06,560 --> 00:03:10,120
Een snelle actiesequentie
vereist een sneller tempo
49
00:03:10,480 --> 00:03:15,200
terwijl een rustiger tempo beter is
voor een lyrische liefdesscène.
50
00:03:15,360 --> 00:03:17,560
En de stijl?
51
00:03:18,080 --> 00:03:22,160
Traditioneel moeten beschrijvers
een neutrale stijl gebruiken.
52
00:03:23,320 --> 00:03:28,720
De ITC-richtlijnen zeggen
bijvoorbeeld:
53
00:03:28,880 --> 00:03:33,880
'De stijl moet rustig, onopvallend
en onpersoonlijk zijn,
54
00:03:34,040 --> 00:03:38,840
zodat de mening van de beschrijver
het programma niet beïnvloedt.
55
00:03:39,000 --> 00:03:42,440
Het kan belangrijk zijn
om emoties toe te voegen
56
00:03:42,600 --> 00:03:46,240
opwinding, luchtigheid,
op verschillende momenten,
57
00:03:46,400 --> 00:03:48,880
naar gelang van wat er gebeurt.
58
00:03:49,040 --> 00:03:52,120
De stijl moet overeenkomen
met het genre.
59
00:03:53,240 --> 00:03:55,960
Als de achtergrondmuziek
dreigend is,
60
00:03:56,120 --> 00:04:00,040
moet de stem de spanning
weergeven, zonder melodrama.
61
00:04:00,200 --> 00:04:05,160
Voor komedie moet de descriptie
een lichte glimlach laten doorschemeren.
62
00:04:06,600 --> 00:04:11,680
Ten slotte beïnvloedt ook
de microfoontechniek de kwaliteit.
63
00:04:11,840 --> 00:04:15,760
Onthoud de juiste positie
van de microfoon
64
00:04:15,920 --> 00:04:19,560
en projecteer je stem niet.
De microfoon doet dat wel.
65
00:04:19,720 --> 00:04:22,400
Probeer
zo natuurlijk mogelijk te praten.
66
00:04:22,560 --> 00:04:26,120
Tot slot is het belangrijk
om je stem op te warmen
67
00:04:26,280 --> 00:04:28,960
als je een AD in gaat spreken.
68
00:04:29,120 --> 00:04:31,560
Bijvoorbeeld met zangoefeningen.
69
00:04:31,720 --> 00:04:36,280
Neuriën, tongbrekers en oefeningen
om de kaak te ontspannen,
70
00:04:36,440 --> 00:04:40,520
kunnen helpen garanderen
dat je niet onvoorbereid begint.
71
00:04:40,680 --> 00:04:47,280
Neem jezelf ook regelmatig op
en lees hardop om je stem te trainen.
72
00:04:48,560 --> 00:04:52,200
Luister ook terug
naar opgenomen descripties
73
00:04:52,360 --> 00:04:55,800
of laat iemand naar je
luisteren als je oefent
74
00:04:55,960 --> 00:04:58,840
om fouten of problemen
te identificeren.
75
00:04:59,000 --> 00:05:03,440
Deze informatie was vooral
gebaseerd op Louise Fryers boek
76
00:05:03,600 --> 00:05:08,640
An Introduction to Audio
Description, dat je echt moet lezen.
77
00:05:11,120 --> 00:05:15,440
(vrouw) Deze presentatie is mogelijk
gemaakt door ADLAB PRO.
78
00:05:15,600 --> 00:05:20,480
Audiodescriptie: Laboratorium voor
een nieuw professioneel profiel
79
00:05:20,640 --> 00:05:24,920
gefinancierd door de EU, in het kader
van het Erasmus+-programma.
80
00:05:25,080 --> 00:05:28,040
Kernactiviteit 2 -
Strategische partnerships.
81
00:05:28,200 --> 00:05:33,320
Projectnummer: 2016-1-IT02
82
00:05:33,480 --> 00:05:38,200
KA203-024311.
83
00:05:38,360 --> 00:05:41,880
De informatie en meningen
in deze presentatie
84
00:05:42,040 --> 00:05:48,240
weerspiegelen niet noodzakelijk
de officiële mening van de EU.
85
00:05:48,400 --> 00:05:54,280
Noch de instellingen van de EU,
noch hun vertegenwoordigers
86
00:05:54,440 --> 00:05:59,200
zijn verantwoordelijk voor
het gebruik van deze informatie.
87
00:05:59,360 --> 00:06:01,360
Dit was een ADLAB PRO-video.
88
00:06:01,520 --> 00:06:05,080
ADLAB PRO-partners zijn:
Universiteit van Triëste,
89
00:06:05,240 --> 00:06:08,200
Universitat Autònoma de Barcelona,
90
00:06:08,360 --> 00:06:12,240
Universiteit Antwerpen,
Adam Mickiewicz Universiteit,
91
00:06:12,400 --> 00:06:16,480
RTV Slovenija, Utopian Voices,
Sound Focus,
92
00:06:16,640 --> 00:06:19,520
en Royal National Institute
of Blind People.
93
00:06:19,680 --> 00:06:22,520
ADLAB PRO is gefinancierd
door de EU.
94
00:06:22,680 --> 00:06:26,360
Video beschikbaar onder
een creative commons-licentie.