Evaluación de factores psiquiátricos y psicosociales en una cohorte de receptores de trasplante cardiaco : estudio de seguimiento a 12 meses
Sánchez González, Roberto
Pintor Pérez, Luis, dir.
Universitat Autònoma de Barcelona. Departament de Psiquiatria i de Medicina Legal

Publicació: Bellaterra : Universitat Autònoma de Barcelona, 2015
Descripció: 1 recurs electrònic (103 p.) : gràf.
Resum: Introducción En las últimas décadas, los investigadores de programas de trasplante cardiaco (TC) han tratado de identificar la existencia de factores psicosociales que pueden influir en el resultado clínico, antes y después del trasplante. Entre estos factores, los que han mostrado una mayor relevancia son: la morbilidad psiquiátrica, los trastornos relacionados con el consumo de sustancias, los rasgos de personalidad, las variables psicológicas y las estrategias de afrontamiento, el funcionamiento cognitivo, el apoyo familiar y social recibido y el cumplimiento de las pautas médicas. Objetivos Los principales objetivos de la presente investigación son: 1) describir y analizar los aspectos psiquiátricos y los factores psicosociales de una muestra de receptores de TC; 2) realizar un estudio evolutivo de los factores psiquiátricos y psicosociales a lo largo del proceso; 3) identificar factores predictores de psicopatología a los 12 meses del TC y 4) evaluar y cuantificar el incumplimiento de las pautas médicas durante el periodo post-TC. Métodos Se llevó a cabo un estudio de cohortes prospectivo, consistente en una evaluación durante la fase de lista de espera y en un seguimiento 12 meses después del TC. La muestra se obtuvo de los pacientes incluidos consecutivamente en el programa de TC del Hospital Clínic de Barcelona, entre 2006 y 2012. La evaluación basal pre-trasplante consistió en: registro de variables clínicas, escala de ansiedad y depresión en patología médica (HADS), entrevistas clínicas estructuradas del DSM-IV (SCID), cuestionario de estrategias de afrontamiento (COPE), inventario de factores de personalidad (NEO-FFI-R), cuestionario de funcionamiento familiar (Apgar) y escala de locus de control (MHLC). A los 12 meses del trasplante se evaluó: HADS, COPE, Apgar y MHLC. También se aplicó un instrumento de medición del incumplimiento de pautas, diseñado específicamente para este estudio. Resultados Se exponen los resultados de las distintas publicaciones llevadas a cabo. Se realizó la evaluación psicosocial basal a un total de 125 candidatos. Fueron 78 de estos pacientes los que se sometieron al trasplante y accedieron a realizar el programa de seguimiento. En la evaluación basal, un 32,1% de los pacientes presentaba un trastorno psiquiátrico. A los 12 meses de la cirugía se observaron menores puntuaciones en la escala HADS, menor necesidad de apoyo externo y deshago emocional, así como una mayor percepción de autocontrol del proceso. El Neuroticismo y la dimensión de afrontamiento Desvinculación medidos en el pre-trasplante, mostraron un valor predictivo para la aparición de psicopatología a los 12 meses. El valor porcentual medio de incumplimiento a los 12 meses del TC fue del 27,2%. Las puntuaciones elevadas del factor Responsabilidad del NEO-FFI-R se asociaron a un mejor cumplimiento. Conclusiones Ante la relevancia que desempeñan los factores psicosociales a lo largo de todo el proceso de TC, el abordaje psiquiátrico de los candidatos juega un papel importante. El Neuroticismo y las estrategias de afrontamiento de Desvinculación pueden servir como marcadores, para identificar pacientes susceptibles de intervenciones psiquiátricas y psicológicas específicas. Pese a la situación de gravedad clínica y la complejidad que implica el TC, la incidencia global de incumplimiento de pautas médicas es elevada.
Resum: Introduction In the last decades, researchers of heart transplantation (HT) programs have attempted to identify the existence of psychosocial factors that might influence the clinical outcome before and after the transplantation. These are the factors that have shown a higher relevance: psychiatric morbidity, substance-related disorders, personality traits, psychological factors and coping strategies, cognitive function, family and social support and compliance with medical recommendations. Objectives The main objectives of this research are: 1) describe and analyse the psychiatric patterns and the psychosocial factors of a sample of HT recipients; 2) make an evolutional assessment of psychiatric and psychosocial factors throughout the process; 3) identify predictors of psychopathology 12 months after HT and 4) assess and quantify noncompliance with medical recommendations during the post-transplantation period. Methods A prospective cohort study was performed. Recipients were assessed during waiting list period and 12-month after HT. The sample was obtained from patients enrolled consecutively in HT program of Hospital Clinic of Barcelona between 2006 and 2012. Pre-transplant baseline assessment consisted in clinical form, Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS), Structured Clinical Interviews for Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (SCID), Coping questionnaire (COPE), personality inventory (NEO-FFI-R), Apgar-Family questionnaire and Multidimensional Health Locus of Control (MHLC). The follow- up assessment was performed one year after heart transplantation with HADS, COPE, Apgar and MHLC. A specific instrument designed for this study to assess noncompliance was also applied. Results Results of the different published papers of this research are exposed. Baseline psychosocial assessment was performed in 125 HT candidates. 78 of these patients underwent transplantation and accepted to continue the follow-up program. At baseline evaluation 32. 1% of patients had a psychiatric disorder. Lower scores on HADS, less necessity of publicly venting of feelings and a trend to an internal locus of control were observed at 12-month after the surgery. Neuroticism and Disengagement coping dimension pre-HT were predictors of psychopathology in the follow-up assessment. The overall rate of incompliance of medical regimen 12 months after HT was 27. 2%. Higher scores of NEO-FFI-R Conscientiousness factor were associated with better compliance. Conclusions Due to the relevance of psychosocial factors throughout HT process, the psychiatric approach of candidates has an important role. Neuroticism and Disengagement coping styles, can serve as markers to identify patients who may benefit from psychiatric and psychological interventions. Despite the complexity and severity that involves a HT, the overall incidence of noncompliance is high.
Nota: Premi Extraordinari de Doctorat concedit pels programes de doctorat de la UAB per curs acadèmic 2017-2018
Nota: Tesi doctoral - Universitat Autònoma de Barcelona. Departament de Psiquiatria i de Medicina Legal, 2015
Nota: Bibliografia
Drets: L'accés als continguts d'aquesta tesi queda condicionat a l'acceptació de les condicions d'ús establertes per la següent llicència Creative Commons Creative Commons
Llengua: Castellà
Document: Tesi doctoral ; Versió publicada
Matèria: Cor ; Aspectes psicològics ; Trasplantació
ISBN: 9788449057854

Adreça alternativa: https://hdl.handle.net/10803/322086


103 p, 1.7 MB

El registre apareix a les col·leccions:
Documents de recerca > Tesis doctorals

 Registre creat el 2016-04-13, darrera modificació el 2023-09-18



   Favorit i Compartir