Scopus: 0 citas, Google Scholar: citas
Las marcas de lo institucional en el funcionamiento de las redes de apoyo : el caso de docentes peruanos en tiempos de pandemia
Santos Anaya, Martín (Pontificia Universidad Católica del Perú)
Duffó, Nadia (Pontificia Universidad Católica del Perú)

Título variante: The institutional marks in the functioning of support networks : the case of Peruvian teachers in times of pandemic
Título variante: Da mobilização egocêntrica à produção sociocêntrica : o caso das redes de apoio aos professores peruanos em tempos de pandemia
Fecha: 2024
Resumen: Los docentes constituyen un pilar clave del proceso educativo. En una situación-límite disruptiva de la vida cotidiana, como aquella de la pandemia del COVID-19, ¿cómo fueron puestas en movimiento las redes personales de apoyo de los docentes para responder a sus emergentes necesidades laborales (enseñanza) y personales? ¿Cuál fue el papel de los marcos institucionales y organizacionales en este proceso? Este estudio busca responder estas preguntas a partir de material empírico de docentes peruanos de educación secundaria durante la pandemia del COVID-19. El diseño metodológico fue de carácter mixto (sociométrico y cualitativo). Se encontró una diversidad de procesos de movilización de los lazos de apoyo. En particular, destacamos la presencia de procesos de movilización mixtos. Asimismo, los marcos institucionales (familia) y organizacionales (instituciones educativas) permearon de diferentes maneras estos procesos. Los docentes recrearon rutinas organizacionales que existían antes de la pandemia, pero también desarrollaron nuevas prácticas de apoyo. Algunas de estas prácticas tendieron a rutinizarse, pero otras fueron resistidas, debido a sus consecuencias no buscadas negativas en las vidas de los docentes. Estos resultados aportan nuevos elementos analíticos a teorías existentes sobre procesos de movilización de lazos de apoyo.
Resumen: Teachers are a key building-block of the educational process. In a limit situation that disrupted everyday life, such as that of the COVID-19 pandemic, how were teachers' personal support networks put into motion to respond to their emerging work-related (teaching) and personal needs? What was the role of the institutional and organizational contexts in this process? This study seeks to answer these questions based on empirical data from Peruvian secondary education teachers during the COVID-19 pandemic. The methodological design was mixed in nature (sociometric and qualitative). Several social support mobilization processes were found. In particular, we highlight the occurrence of mixed mobilization processes. Likewise, institutional (family) and organizational (educational institutions) contexts conditioned these processes in different ways. Teachers recreated organizational routines that had already existed before the pandemic, but also developed new support practices. Some of these practices tended to become routinized, but others were resisted, due to their unintended negative consequences on teachers' lives. These results add new analytical elements to existing theories on social support mobilization processes.
Resumen: Os professores constituem um pilar fundamental do processo educacional. Num cenário tão complicado e incerto como a pandemia da COVID-19, como foram acionadas as redes pessoais dos professores peruanos para sustentar o processo de ensino-aprendizagem dos seus alunos, mas também para se sustentarem como pessoas? O desenho metodológico foi de natureza mista, ou seja, sociométrico e qualitativo. Os resultados qualitativos do estudo sugerem que o modelo predominante de ativação egocêntrica dos laços de apoio é insuficiente para compreender a complexidade dos elementos em jogo, em particular, o caráter multicêntrico da ação social, a presença de múltiplas lógicas de ação e a centralidade das relações de poder nas instituições de ensino. Com base no nosso estudo de caso, propomos um novo modelo analítico que chamamos de produção sociocêntrica de laços de apoio/dano.
Derechos: Aquest document està subjecte a una llicència d'ús Creative Commons. Es permet la reproducció total o parcial, la distribució, la comunicació pública de l'obra i la creació d'obres derivades, fins i tot amb finalitats comercials, sempre i quan es reconegui l'autoria de l'obra original. Creative Commons
Lengua: Castellà
Documento: Article ; recerca ; Versió publicada
Materia: Social networks ; Personal networks ; Teachers ; Help and support ; COVID-19 ; Peru ; Redes sociales ; Redes personales ; Docentes ; Apoyo y soporte ; Perú ; Redes sociais ; Redes pessoais ; Professores ; Suporte ; COVID19
Publicado en: Redes : revista hispana para el análisis de redes sociales, Vol. 35 Núm. 1 (2024) , p. 41-66 (Articulos) , ISSN 1579-0185

Adreça original: https://revistes.uab.cat/redes/article/view/v35-n1-santos-anaya-duffo
DOI: 10.5565/rev/redes.1028


26 p, 1.6 MB

El registro aparece en las colecciones:
Artículos > Artículos publicados > Redes
Artículos > Artículos de investigación

 Registro creado el 2024-01-10, última modificación el 2024-05-04



   Favorit i Compartir