Generative AI platforms as institutional catalysts of digital entrepreneurship : enablement, dependence & power dynamics
Nzembayie, Kisito F. 
(Trinity College (Dublin))
Urbano, David 
(Universitat Autònoma de Barcelona. Departament d'Empresa)
Universitat Autònoma de Barcelona.
Centre d'Estudis i Recerca en Emprenedoria i Innovació Social
| Date: |
2026 |
| Abstract: |
This study theorizes how recent generative AI (Gen AI) platforms operate as institutional catalysts of platform-dependent entrepreneurship (PDE). Integrating institutional theory, the external enablement framework, and innovation platform theory, we propose an integrative framework for explaining the emergence of PDE under reliance on non-substitutable, platform-governed capabilities. Using an abductive mixed-method case study of OpenAI's ecosystem (2020-2025), we trace how governance, boundary resources, and institutional signals shape entrepreneurial feasibility, scaling, and vulnerability. Our analysis identifies four catalytic institutional mechanisms-Infrastructure Provision, Capability Scaffolding, Market Legitimization, and Ecosystem Orchestration-that enable venture creation while simultaneously generating dependence. Temporal analysis reveals an enablement-dependence paradox: platforms accelerate entry by democratizing frontier capabilities, yet accumulate dependencies that expose ventures to governance shocks. Empirically, we show how enthusiasm gave way to crisis during OpenAI's GPT-5 release, illustrating governance overreach, trust erosion cascades, and choice removal as control. We conclude with theoretical and practical implications. |
| Grants: |
Agencia Estatal de Investigación PID2022-141777NB-I00 Agència de Gestió d'Ajuts Universitaris i de Recerca 2021/SGR-00719
|
| Note: |
Altres ajuts: acords transformatius de la UAB |
| Note: |
Altres ajuts: ICREA Academia programme |
| Rights: |
Aquest document està subjecte a una llicència d'ús Creative Commons. Es permet la reproducció total o parcial, la distribució, la comunicació pública de l'obra i la creació d'obres derivades, fins i tot amb finalitats comercials, sempre i quan es reconegui l'autoria de l'obra original.  |
| Language: |
Anglès |
| Document: |
Article ; recerca ; Versió publicada |
| Subject: |
Institutional catalysts ;
External enablement ;
Innovation platform ;
Governance ;
Dependence |
| Published in: |
Technology in Society, Vol. 84 (march 2026) , p. 103074, ISSN 1879-3274 |
DOI: 10.1016/j.techsoc.2025.103074
The record appears in these collections:
Articles >
Research articlesArticles >
Published articles
Record created 2025-10-07, last modified 2025-12-22