Proceso y métodos de evaluación integrada participativa de degradación en agroecosistemas semiáridos. Un caso de estudio en un área protegida en el trópico seco nicaragüense
Ravera, Federica (Universitat Autònoma de Barcelona. Institut de Ciència i Tecnologia Ambientals)
Tarrasón i Cerdà, David (Centre de Recerca Ecològica i d'Aplicacions Forestals)
Andrés Pastor, Pilar (Centre de Recerca Ecològica i d'Aplicacions Forestals)
Grasa, Rafael, 1953- (Universitat Autònoma de Barcelona. Departament de Dret Públic i de Ciències Historicojurídiques)

Fecha: 2009
Resumen: Los procesos de evaluación integrada y participativa son un buen marco metodológico-operativo para la toma de decisiones frente a cuestiones ambientales complejas que conciernen a socio-agroecosistemas de alto dinamismo e impredecibilidad a cambios y con intereses conflictivos de los actores implicados en su gestión. La finalidad del artículo es mostrar el potencial de la aplicación de un enfoque interdisciplinar e intercultural para desarrollar un proceso multiescala y multiobjetivo de evaluación comprehensiva y critica de la degradación ambiental de un sistema agrosilvopastoril semiárido en Nicaragua. Pese a que se trate de un proceso en curso, el artículo describe y reflexiona sobre los resultados metodológicos de los primeros dos años y discute como la combinación de métodos desde diferentes disciplinas y la integración de conocimientos han permitido explicitar las incertidumbres e ignorancias sobre la comprensión del sistema y los procesos de cambios socio-ecológicos locales, plantear y validar nuevas hipótesis de trabajo e obtener exactitud y relevancia de la evaluación de degradación. Asimismo el proceso participativo intenta incluir, en cada fase, la pluralidad de actores, con sus intereses y valoraciones y representaciones de futuro, para asegurar la calidad del proceso. Finalmente, el análisis de escenarios se demuestra útil instrumento para aclarar las posibles interfases de conflicto y compromiso o negociación entre actores, investigadores y tomadores de decisiones sobre opciones alternativas de gestión y desarrollo para el área.
Resumen: The integrated and participatory assessment processes are a good methodological and operational framework for decision making, facing to complexity on environmental issues when agro-ecosystems are highly dynamics and unpredictable to changes and there are plural and conflictive interests. This paper aims to investigate the potencial for such interdisciplinary and intercultural approach to develop a comprehensive and constructive multiscale and multiobjetive process of land degradation assessment in semiarid agro-ecosystems. Since the overall process is still on going, the research, applied to a case study in Nicaragua, describes and reflects on the experience through the first two years of work. The article argues that the integration between scientific and lay knowledge allows facing the uncertainties and ignorance in understanding complex systems and main processes of change, to propose and validate research hypothesis and to lead to both accurate and relevant assessment of land degradation. The participatory approach, using methods from a variety of disciplines, attempts to capture the plurality of relevant actors, with different objectives, values and representations of future, in order to assure quality of the process. Finally, the paper illustrates the usefulness of scenario analysis to explore the "arenas" of conflicts and negotiation between researchers, actors and decision makers on alternative management and development policies options.
Derechos: Tots els drets reservats.
Lengua: Castellà
Documento: Article ; recerca ; Versió publicada
Materia: Nicaragua ; Trópico seco ; Sistemas agrosilvopastoriles ; Evaluación participativa e integrada de sostenibilidad ; Escenarios ; Semiarid agrosilvopastoral ecosystems ; Participatory and integrated assessment ; Scenarios
Publicado en: Revibec : revista de la Red Iberoamericana de Economia Ecológica, V. 13 (2009) p. 79-99, ISSN 2385-4650

Adreça original: https://raco.cat/index.php/Revibec/article/view/164824


21 p, 804.9 KB

El registro aparece en las colecciones:
Documentos de investigación > Documentos de los grupos de investigación de la UAB > Centros y grupos de investigación (producción científica) > Ciencias > CREAF (Centre de Recerca Ecològica i d'Aplicacions Forestals)
Documentos de investigación > Documentos de los grupos de investigación de la UAB > Centros y grupos de investigación (producción científica) > Ciencias > Institut de Ciència i Tecnologia Ambientals (ICTA)
Artículos > Artículos publicados > Revibec
Artículos > Artículos de investigación

 Registro creado el 2010-01-25, última modificación el 2023-10-01



   Favorit i Compartir